Wat gebeurt er bij angst in je lichaam?
Angst voelen we heel duidelijk in ons lichaam als een drang om onszelf te redden door te vluchten uit de situatie waar we ons op dat moment in bevinden. Bij angst worden er stresshormonen geproduceerd die ons nog het idee geven dat we kunnen vluchten. Er is dan een extreme en plotselinge piekende productie van stresshormonen, gericht op vluchten. Dat is een automatische onbewuste reactie en heel effectief als je je in een levensbedreigende situatie bevindt. En daar gaat het in veel gevallen mis.
We hebben allemaal een soort monitor in ons zitten die scant op alles wat er om ons heen gebeurd. Dit gaat onbewust. Zodra de monitor iets bedreigend registreert, wordt dat via de thalamus (een hersendeeltje) aan de amygdala (een ander hersendeel) doorgegeven die alarm slaat buiten de neocortex (ons denkende brein) om waarna er actie volgt. Dit is levensreddend omdat je bij gevaar niet eerst gaat nadenken wat je moet doen. (Vergelijk maar met een auto die snel op je af komt rijden. Je gaat niet eerst staan denken, he dit is gevaarlijk, maar springt in een reflexbeweging opzij, en dat is levensreddend in die situatie). Echter, de amygdala is vaak overijverig en slaat te vaak alarm, dus ook in situaties die niet (meer) levensbedreigend zijn.
Dat de amygdala geactiveerd is kun je merken aan 3 soorten lichamelijke reacties.
- bewuste gedragsmatige reacties zoals vluchten, vechten of verstijven
- via het autonome zenuwstelsel: veranderingen in bloeddruk en hartslag, huidspanning, zweten en hormonale veranderingen
- de afscheiding van stresshormonen in het bloed.
2 en 3 hebben samen invloed op onze inwendige organen: met als gevolg bijvoorbeeld diarree of juist verstopping, op de klieren met als gevolg bv een griepachtig pijnlijk gevoel in de hals of onder de oksels.
Lichamelijke kenmerken op korte termijn als gevolg van de stresshormonen (adrenaline) in ons lichaam zijn:
- Hartkloppingen, transpireren, trillen of beven, ademnood, pijn op de borst, misselijkheid, duizeligheid, derealisatie (gevoel los te staan van jezelf) verdoofde gevoelens, opvliegers of koude rillingen.
- Snelle (hyperventilatie) of juist stoppen met de (dissociatie) ademhaling.
- Adrenaline geeft het hart het signaal om sneller te gaan kloppen
- Remt de werking van endorfine, een hormoon dat pijnstillend werkt, waardoor we meer pijn ervaren!
- Zorgt ervoor dat we alerter zijn, meer kracht hebben (om te kunnen vluchten)
- Doordat het hart sneller laat kloppen, stijgt ook de bloeddruk
- Ook de bloedsuikerspiegel stijgt
(Mensen die continue veel adrenaline aanmaken hebben dan ook een verhoogde bloeddruk en bloedsuikerspiegel. Op de lange duur kan dit gevaarlijk worden.)
Lichamelijke kenmerken op lange termijn als gevolg van de stresshormonen (adrenaline) in ons lichaam zijn:
- Slapeloosheid
- Verminderde afweer, snel ziek
- Verhoogde bloeddruk (hoofdpijn, oorsuizen, duizeligheid, wazig zien)
- Verhoogde bloedsuikerspiegel (vermoeidheid, vaak moeten plassen, dorst, kramp in benen, slecht zien)
- Burn-out
- Hoe langer de adrenaline verhoogd is, hoe meer de klachten zich zullen uiten
- Mensen met langdurige stress en een verhoogde productie van adrenaline verteren hun voedsel slechter. Dit kan leiden tot overgewicht.
Door al deze effecten wordt ook de totale belastbaarheid van je lichaam verlaagd, waardoor je sneller blessures oploopt of klachten krijgt aan je gewrichten of spieren (vooral rug en nekklachten).
Hoe kunnen we deze klachten voorkomen?
- Het is in de eerste plaats belangrijk te gaan herkennen dat er angst geactiveerd is.
- Ten tweede je te realiseren dat er geen levensbedreiging is (buiten een paar situaties die echt levensbedreigend kunnen zijn) . Dit geeft namelijk de rust om de volgende stap te gaan doen:
- Ga onderzoeken in welke situaties de angst ontstaat.
Weet je wanneer en waardoor de angst ontstaat dan kun je daar op een bewuste manier mee aan de slag. Daar kan ik je mee helpen.
Hoe kun je de angst gaan herkennen
Er zijn verschillende manieren om de angst te herkennen.
- Overdag tijdens al je activiteiten kun je jezelf observeren en noteren wanneer je angstgevoelens herkent, zowel fysiek als emotioneel. Een goed functionerend lichaamsbewustzijn, dat wil zeggen dat je je snel bewust bent van veranderingen in je lichaam, is erg behulpzaam bij het goed observeren van wat er met je gebeurt in allerlei situaties.
- Kom je bij mij in de praktijk met klachten dan ga ik altijd met jou op zoek naar de oorzaak van je klachten. Daarbij maak ik je ook bewust van je ademhaling en wat er speelt in je lichaam.
- Bewustwording van je lichaam door mindfulness. Door middel van mindfulness kun je gaan herkennen wat er in je lichaam zoal speelt. Je gaat benoemen wat je voelt in je lichaam (bv spanning in nek, ademhaling in de borst, enz), of ik voel me angstig.
In welke situaties ontstaat de angst? (je gaat jezelf observeren)
Wanneer je eenmaal weet dat er angst ontstaat kun je gaan observeren in welke situaties die angst ontstaat. En meer hoef je er nog niet mee te gaan doen. Alleen noteren en situaties gaan herkennen. Doordat je steeds sneller de lichamelijke aspecten gaat ontdekken, ga je ook steeds sneller de situaties ontdekken waardoor de angst ontstaat.
Werken met de angst
Heb je eenmaal bewustwording op het ontstaan van de angst en wanneer, dan kun je de volgende stap gaan maken en gaan werken met de angst. Hoe?
Laat mij je helpen! 06-53564424 of info@jeroenverdonk.nl
1 Reactie
Trackbacks/Pingbacks